Татарский язык


Использование игр на уроке татарского языка повышает интерес к предмету, а также облегчает запоминание новых слов. Физминутки на татарском языке.
10.12.2011
Открытый урок в татарской группе во втором классе на тему "Җ авазы һәм хәрефе". Цель урока: научить детей правильно говорить звук и букву "Җ".
Разработка урока по татарскому литературному чтению для 4 класса.
Максатлар:
• Укучыларның фикерләвен һәм сөйләм телен баету;
• Уку күнекмәләрен формалаштыру өстендә эшләү;
• Эчтәлек буенча анализ ясап нәтиҗә чыгарырга, геройларга характеристика бирергә өйрәнү;
• Хикәя аша укучыларда кешелеклелек, ярдәмчеллек сыйфатларын тәрбияләү;
• "Кеше кылган эш-гамәлләре белән матур була” дигән фикернең дөреслегенә инандыру.
Татар халык иҗатының байлыгы булып торган мәкаль, әйтем, табышмаклар аша телебезнең байлыгын, матурлыгын күрсәтү, кроссвордлар чишәргә өйрәтү, укучыларда тапкырлык сыйфатлары, йөгерек фикерләү күнекмәләре, игътибарлылык формалаштыру, сүз байлыгын үстерү, туган телгә мәхәббәт тәрбияләү.
Внеклассное мероприятие на татарском языке посвященное Г.Тукаю. Стихи о татарском поэте, викторина по произведениям Г. Тукая, танцы, песни. Данное мероприятие воспитывает любовь к родному языку, произведениям Г. Тукая.
Максат:
1.Укучыларның планетабыз табигатенең торышы турында белемнәрен системалаштыру һәм киңәйтү; табигать байлыкларын саклау буенча җаваплылык хисләре; туган авыл табигатенә мәхәббәт тәрбияләү. Укучыларны кешенең табигатькә йогынтысы тәэсирендә килеп чыгарга мөмкин нәтиҗәләр һәм аларны булдырмый калу юллары белән таныштыру;
2.Логик фикерләү, уйлау сәләтен, уку активлыгын, мөстәкыйльлелекне, диалогик, монологик сөйләмне үстерү.
3. Табигатькә сакчыл мөнәсәбәттә булу ихтыяҗы арттыру, табигатьнең гүзәллеген күрә белергә өйрәтү, барлык тереклек ияләренә хөрмәт, мәрхәмәтлелек хисе тәрбияләү.
Максат: укучыларның дәреслектәге үтелгән темалар буенча белемнәрен ныгыту;
тапкырлылык һәм игътибарлылык тәрбияләү;
татар телен өйрәнүгә карата кызыксыну уяту;

Максат:
1. Белем бирү максаты: “Әхмәт” текстындагы сөйләм үрнәкләрен кулланып, сөйләм оештыруга китерү, сәнгатьле уку күнекмәләрен камилләштерү.
2. Үстереш максаты: Фикерләү активлыгын көчәйтү.Әсәрдә күтәрелгән мәсьәләләргә укучыларның үз карашларын формалаштыру
3. Тәрбияви максат: Әниләргә мәхәббәт һәм ихтирам хисе тәрбияләү.

Контрольная работа по татарскому языку для 5 класса русскоязычных детей по теме" Глаголы"
Татар теленнән 8 нче сыйныфларның рус төркемнәрендә белем мониторингын уздыру буенча тест сораулары.
Татар теленнән 6 нчы сыйныфның рус төркемнәре өчен дәрес планы.
Электив курс программасы балаларны халык авыз иҗаты әсәрләренең бер төре булган әкиятләр белән киңрәк таныштыру, кызыксыну уяту, сәләтлә балаларның белем дәрәҗәләрен үстерү максатыннан чыгып төзелде. Ул укучыларның татар әдәбияты дәресләрендә татар халык авыз иҗаты әсәрләре буенча алынган белемнәрнә таяна. Курста фальклорның бер төре булган - әкиятләр, аларның жанрлары белән танышалар. Әкиятләрнең тел- стиль үзенчәлекләрен өйрәнәләр, сәнгатьле уку күнекмәләрен ныгыталар, сүз байлыкларын үстерәләр.
Тренажер по татарскому языку к уроку в русскоязычной группе по теме "Категория принадлежности (минем, синең, аның) в 1,2 классах.
Литературно-музыкальный вечер, посвященный 125-летию со дня рождения Габдуллы Тукая.
Җөмләдә эш яки хәлнең кайда, ничек, кайчан, нинди шартларда үтәлүен яки үтәлмәвен белдерә торган иярчен кисәк.
Сораулары: кайда? кайчан? ничек? никадәр? ник? ни өчен? нилектән? нинди максат белән? нишләсә? нәрсәгә карамастан?
Презентация на тему: "Мы - дети 41 года", посвящена 65-летию Победы в ВОВ. В презентации отражена тяжёлая жизнь и судьба детей в период военного времени.

ДӘРЕС ТЕМАСЫ : Билгеле үткән заман хикәя фигыль. МАКСАТ : 1. Билгеле үткән заман хикәя фигыль темасын кабатлау,ныгыту. 2. Билгеле үткән заман хикәя фигыль кушымчаларын дөрес ялгау, билгеле заман хикәя фигыльләрне дөрес куллану һәм тәрҗемә итү. 3. Укучыларны пөхтәлеккә, тәртипкә өйрәтү. МЕТОД – АЛЫМНАР : аңлату – күрсәтү , сүзлек белән эш , тәрҗемә эше , сорау – җавап , әңгәмә, нетбукларда эшләү. ДӘРЕС ТИБЫ : Белем һәм күнекмәләрне камилләштерү . МАТЕРИАЛ : Күңелле татар теле. Дүртьеллык башлангыч мәктәпнең 2 нче сыйныф рус балалары өчен татар теле hәм уку дәреслеге./ Р.З. Хәйдарова, Н.Г. Галиева, Г.М. Әхмәтҗанова. – Казан: «Татармульфильм» нәшрияты, 2013. – 144 б. ҖИҺАЗЛАУ : тема буенча презентация Power Point, интерактив такта ( яки экран ), тестлар язылган карточкалар, магнитофон, мобиль класс (нетбуклар) һ. б.

Замана укытучы алдына һәрьяктан үскән камил шәхес тәрбияләү бурычын куя икән, димәк, аның укучысы матур, эзлекле итеп сөйләшә, аралаша да белергә, кыскасы, сөйләм культурасына ия булырга тиеш.
Сөйләм аһәңле, үтемле һәм аңлашлы булсын өчен, һәр сүздә куелырга тиешле басым үз урынында булырга тиеш. Бары тик шул очракта гына сөйләм яңгырашына ирешеп була.
Беркемгә дә сер түгел: замана укучысының күп өлеше китап укымый, татар телендәге тапшыруларны карамый, милли матбугат белән кызыксынмый. Ә гаиләдә әби – бабасы, әти – әнисе, туган – тумачалары белән “вата – җимерә” татарча сөйләшүчеләрне һич аңлап булмый.Мондый шартларда, табигый, укучыны матур итеп сөйләшергә, фикер төгәллегенә, басымны дөрес итеп куярга өйрәтү эше укытучы җилкәсенә төшә. Рус телендә белем бирүче мәктәп шартларында татар теле фәненә бирелгән сәгатьләрнең аз булуын исәпкә алсаң, укытучыга җиң сызганып эшләргә һәм дәрестә һәр минутны рациональ кулланырга тиешлеге көн кебек ачык була.
“Басым – сүзнең җаны ул”,- дигән б.э.к. IV гасырда яшәүче бөек рим грамматигы Диомед. Бу фикер белән килешми һич мөмкин түгел, чөнки басымын югалткан сүз үзенең мөстәкыйльлеген югалта һәм, теге яки бу сүзгә ияреп, кушымчага әйләнә. Мәсәлән, төрки телләрдәге торур фигыле,әкренләп –дыр кушымчасына әйләнеп, соңыннан бөтенләй юкка чыга.
Татар хатын- кызларының нинди генә бизәнү әйберләре юк. Чулпылар, яка чылбырлары, алкалар, хаситә, беләзекләр, йөзекләр...
Каких только нет украшений у татарских женщин! И чулпы, воротниковые цепочки, нокосники, хаситэ, брослеты, колечки...
Урок внеклассного чтения по стихотворению М.Джалиля " Хыял", для учеников 8 класса татарской группы в русскоязычной школе. На данном уроке дается анализ стихотворения М. Джалиля " Хыял". В начале урока идет повторение биографии и творчества писателя.Так как урок внеклассного чтения, стихотворение " Хыял" ведется как дополнительный материал. Дается план-конспект и презентация урока.
Программа литературного кружка по татарскому языку "Уроки нравственности" для 7-8 классов русскоязычной школы.
Рус мәктәбе шартларында 7 сыйныфта Ибраһим Салахов иҗатын өйрәнүгә 2 сәгать вакыт каралган.Бу вакыт эчендә укучыларга язучы һәм аның иҗат үзенчәлеге турында тирән мәгълүмат биреп булмый. Шунлыктан, Ибраһим Салахов иҗатын дәрес- презентация итеп оештыру үзен аклый. Материал гыйбрәтле, язмыш аянычлы булганлыктан, укучылар язучы иҗатын кызыксынып өйрәнәләр, гаять күп мәгълүмат туплыйлар.Әлеге дәрес –презентациягә хәзерлек 1 ай алдан башлана. Һәр укучыга аерым темага чыгышлар бүлеп бирелә.Мәктәп һәм шәһәр китапханәсендә булган китаплар, газета- журнал, интернет материаллары буенча чыгышлар туплана. Укытучы һәр укучының чыгышын аерым тыңлап, үзенең киңәшләрен бирә,өстәлмәләр кертә. 
Урок-проект по татарской литературе на тему: "Дуб и берёза - украшения леса" для 8 - 9 классов. Работа содержит богатый материал о Родине, о лесе и о защите природы. Цель и задачи определены чётко, работа рассчитана для одарённых детей, имеет исследовательский характер.
Тесты по татарскому языку подготовлены для 2 класса. Тесты являются подготовкой к ЕГЭ.
Цели и задачи:
  1. Дать понять необходимости знания двух языков: русского и татарского;
  2. Показать сходство и связь между двумя языками;
  3. Воспитывать у детей любовь к языкам, культуре двух народов через народное творчество: сказки, пословицы, песни и др.

Данная разработка урока учитывает возрастные особенности учащихся 5-7 классов, требования ФГОС. Поэтому применяются интерактивные приемы, особое внимание уделено развитию навыков устной речи, диалогического и монологического высказывания, формированию навыков самостоятельного труда, умению работать в группах и индивидуально.

Кичәнең максаты.

Укучыларда сугышта булганнарга, шул чорлардагы бөтен авырлыкны үз җилкәсендә күтәргән хатын-кызларга, балаларга карата хөрмәт, соклану, патриотик хисләр, үз Ватаның өчен җаваплылык тәрбияләү.

Җиһазлау.

1.Компьтерда презентация.

2.Киемнәр.

3.Рәсемнәр.

4.Солдат хатлары.

5.Музыка белән сәхнәләштерү.

Татар теле
Тема: Эндәш сүзләр дәрьясы.
Максат: Укучыларны әлеге тема буенча белемнәрен тикшерү, гомумиләштерү; танып-белү активлыгын үстерү; орфография буенча белемнәрен тикшерү; сүзлек байлыгын үстерү; белем һәм күнекмәләрне формалаштыру; белемнәрне практикада куллана белергә өйрәтү; эстетик зәвыкны үстерү; әхлак тәрбиясе бирү.
Җиһазлау: Сүзлек өстендә эш өчен язылган плакат, китаплар күргәзмәсе, слайдлар.
Метод һәм алымнар: Әңгәмә, индивидуаль бирем үтәү, дидактик уеннар үткәрү, тестка җавап бирү, төркемләп эшләү.