Татарский язык


Сценарий сказки "Чукмар белән Тукмар" был составлен по сюжету сказки татарского писателя Абдуллы Алиша "Чукмар белән Тукмар". Сценарий составлен в стихотворной форме для внеклассных мероприятий.
17.01.2012
Поэманы аңлатмалы итеп уку. Эчтәлекне үзләштерү. Сәлим бабай образы аша бакчачы хезмәтенә, гомумән, хезмәт кешесенә ихтирам тәрбияләү.
Цели и задачи:
  1. Дать понять необходимости знания двух языков: русского и татарского;
  2. Показать сходство и связь между двумя языками;
  3. Воспитывать у детей любовь к языкам, культуре двух народов через народное творчество: сказки, пословицы, песни и др.
Биография вкратце и музей С. Сайдашева.Друзья и родственники которые окружали великого композитора и музыканта.
"Китаплар иленә сәяхәт" темасына мәктәпкә әзерлек төркемендәге балаларны татар теленә өйрәтү буенча эшчәнлек.
Максатлар:-балаларны шагыйрьләр белән таныштыруны дәвам итү: аларның тормышы, иҗаты белән таныштыру;-балаларның сөйләмен үстерүне дәвам итү;-балаларны мөстәкыйль рәвештә сәнгатьле итеп шигырьләрне, әдәби текстларның эчтәлеген сөйләргә өйрәтү;-халык текстларын хөрмәтләргә өйрәтү, аларның күпкырлы иҗатына мәхәббәт тәрбияләү;-балаларда китапка карата сакчыл караш, пөхтәлек тәрбияләү.
Урок по татарскому языку на тему «Омонимы», по учебнику для 3 класса четырехлетней начальной школы с русским языком обучения (для учащихся татар), авторы Ф.Ф.Харисов, Ф.М. Хисамова, Ч.М.Харисова. Казань. Издательство "Магариф” 2009 год.
Татарларда язу тарихы турында фәнни эш.
Тел дәресләре үзләренең максаты, эчтәлеге, укучыларның эшчәнлеге, үткәрү методикасына карап төрлечә оештырылырга мөмкин. Шул үзенчәлекләрдән чыгып дәресләр төрле типларга аерыла. Аларның берсе - яңа материалны өйрәтү дәресе. Яңа материалны өйрәтү – дәреснең иң әһәмиятле өлеше. Татар төркемнәренең 10 нчы сыйныфлары өчен төзелгән әлеге дәрестә тема  аңлату алдан билгеләнгән план буенча, тарихка нигезләнеп алып барылды. 
Татар әдәбиятыннан (татар мәктәпләре программасы буенча) 7 сыйныфта Ә. Еникинең "Әйтелмәгән васыять” әсәрен өйрәнүне тәмамлау, йомгаклау дәресе.
1.УКУЧЫЛАРДА КИТАПКА МӘХӘББӘТ, ХӨРМӘТ, САКЧЫЛ КАРАШ ТӘРБИЯЛӘҮ.
2.СӘНГАТЬЛЕ СӨЙЛӘМ ТЕЛЕН ҮСТЕРҮ.
3.УКУЧЫЛАРДА МАТУР ӘДӘБИЯТ УКУГА КЫЗЫКСЫНУ ТӘРБИЯЛӘҮ.
Аяз Гыйләҗевның тормыш юлын һәм иҗатын яктырткан презентация.Язучының тормышы җиңел булмый.Ул кыенлыкларны җиңеп чыга. Лачындай 3 малай үстерә.Шуларның берсе-Искәндәр Аязович - минем укытучым.А.Гыйләҗевның прозасы,драма әсәрләрендә тормыш вакыйгалары сурәтләнә,алар укучыны дулкынланырга,уйланырга мәҗбүр итәләр.Презен- тацияне сыйныф сәгатьләрендә,төрле чараларда,әдәбият дәресләрендә кулланырга мөмкин.
Данный урок татарского языка - часть подготовки к изучению с основными видами обстоятельств.
Цель урока: создать условия для расширения представления учащихся об обстоятельстве; для знакомства обстоятельством времени и способами их определения; для развития речи учащихся, умения наблюдать языковой материал, обобщать, делать выводы.
Әйтү максаты ягыннан җөмлә төрләрен гомумиләштереп кабатлау.
Цель методической работы:
1. Стремиться сделать процесс обучения интересным, полезным, живым, доступным.
2. Организовать учебный процесс в увлекательной форме.
3. Развивать творческие и познавательные интересы.
4. Активизировать мыслительную деятельность учащихся.
Внеклассное мероприятие на татарском языке посвященное Г.Тукаю. Стихи о татарском поэте, викторина по произведениям Г. Тукая, танцы, песни. Данное мероприятие воспитывает любовь к родному языку, произведениям Г. Тукая.
Презентация в форме игры предназначена для проведения 7-8 классов. В игре представлены пять категорий вопросов, каждый из которых оценивается в определенную сумму балов. Ученик, набравший наибольшее число баллов побеждает.
3 сыйныфның татар балалары өчен әдәби укудан эш программасы Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министырлыгы тарафыннан 2009 нчы елның 4 нче мартында 499 нчы номерлы боерыгы белән расланган "Татар әдәбиятыннан гомуми белем бирүнең вакытлы дәүләт стандарты” на, Татарстан Республикасы Мәгариф министрлыгы тарафыннан рөхсәт ителгән "Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы(татар балалары өчен): 1-11 нче сыйныфлар”/ (басма өчен Ч.М.Харисова, К.С.Фәтхуллова, З.Н.Хәбибуллина җаваплы).– Казан: Татар.кит.нәшр., 2011. – 239 б.; мәктәпнең укыту планы буенча төзелде .
Укучыларны Әминә Бикчәнтаеваның "Тәмле сүз” хикәясе белән таныштыру, хикәянең проблемасын, идеясын ачыклау, төп образга анализ бирү

Федераль дәүләт гомуми белем бирү стандарты нигезендә милли кыйммәтләр, универсаль уку гамәлләре һәм бәяләү системасы формалаштыру тора. Әгәр, укучыда универсаль уку гамәлләре формалаштыра алсак, бала мәктәптә алган белем-күнекмәләрне укыту-тәрбия процессында гына түгел, ә реаль тормышта да куллана ала. Укучыларыбыз үзенә үзе ышанган, мөстәкыйль эш итә торган, конкурентлылыкка сәләтле, дөрес аралашу серләрен белүче, рухи дөньясы бай, иң матур кешелек сыйфатларына ия була.

Замана укытучы алдына һәрьяктан үскән камил шәхес тәрбияләү бурычын куя икән, димәк, аның укучысы матур, эзлекле итеп сөйләшә, аралаша да белергә, кыскасы, сөйләм культурасына ия булырга тиеш.
Сөйләм аһәңле, үтемле һәм аңлашлы булсын өчен, һәр сүздә куелырга тиешле басым үз урынында булырга тиеш. Бары тик шул очракта гына сөйләм яңгырашына ирешеп була.
Беркемгә дә сер түгел: замана укучысының күп өлеше китап укымый, татар телендәге тапшыруларны карамый, милли матбугат белән кызыксынмый. Ә гаиләдә әби – бабасы, әти – әнисе, туган – тумачалары белән “вата – җимерә” татарча сөйләшүчеләрне һич аңлап булмый.Мондый шартларда, табигый, укучыны матур итеп сөйләшергә, фикер төгәллегенә, басымны дөрес итеп куярга өйрәтү эше укытучы җилкәсенә төшә. Рус телендә белем бирүче мәктәп шартларында татар теле фәненә бирелгән сәгатьләрнең аз булуын исәпкә алсаң, укытучыга җиң сызганып эшләргә һәм дәрестә һәр минутны рациональ кулланырга тиешлеге көн кебек ачык була.
“Басым – сүзнең җаны ул”,- дигән б.э.к. IV гасырда яшәүче бөек рим грамматигы Диомед. Бу фикер белән килешми һич мөмкин түгел, чөнки басымын югалткан сүз үзенең мөстәкыйльлеген югалта һәм, теге яки бу сүзгә ияреп, кушымчага әйләнә. Мәсәлән, төрки телләрдәге торур фигыле,әкренләп –дыр кушымчасына әйләнеп, соңыннан бөтенләй юкка чыга.
Данная презентация предназначена для использования на уроке татарского языка по развитию речи. Презентация учит детей делить текст на части, составлять план. Показана орфографическая, лексическая работа.

Разработка контрольных работ по татарскому языку для русскоязычных учащихся 8 класса к учебнику "Татарча да яхшы бел"/ Ф.С. Фаизова, В.А. Яковлева. Казань. Издательство "Магариф".

1 нче вариант

1. Сүзләрне тәрҗемә итегез: түзәргә, түземле, түзем, түземсез. 
  
2. Бирелгән сүзләр белән сүзтезмәләр языгыз: авылдагы ______, урамдагы ______,  мәктәптәге______, көндәлектәге____.  

Балаларның кыш фасылы турында булган белемнәрен баету һәм системалаштыру, кышкы табигатькә хас билгеләр турындагы белемнәрен ныгыту; бәйләнешле сөйләм телен камилләштерү; эзлекле һәм мөстәкыйль фикерләүне үстерү; татар теленә өйрәнүгә кызыксыну уяту.
Тренажер по татарскому языку к уроку в русскоязычной группе по теме "Категория принадлежности (минем, синең, аның) в 1,2 классах.
Литературно-музыкальный вечер, посвященный 125-летию со дня рождения Габдуллы Тукая.
Использование игр на уроке татарского языка повышает интерес к предмету, а также облегчает запоминание новых слов. Физминутки на татарском языке.
Разработка урока татарского языка по теме "Без-табигать дуслары". Богатый материал можно использовать и во время внеклассных мероприятий, есть аннотация к уроку. Урок проведен в 7классах (Русскоязычные группы)
Фигыльләрне гомумиләштереп кабатлау, хәзерге заман хикәя фигыльләрнең барлык – юклык, зат – сан формаларын дөрес билгеләү һәм сөйләмдә куллана белү күнекмәләрен тикшерү..
Интерактивные доски помогли изменить преподавание и обучение по татарскому языку и литературе. Они помогают в демонстрации материала, мотивировании и вовлечении учащихся в работу.
"Диңгез хайваннары" кроссворд на татарском языке (интерактивный кроссворд на тему "Обитатели морей") для дошкольников.

Данная презентация разработана на мастер-классе «Разработка эффективной презентаций для занятия в детскому саду и создания личного портфолио воспитателя» (автор курса Кривоногова Л.А).

Разработчики и соавторы:
Бердникова Д.А (воспитатель д/с №25),
Шведова В.В (воспитатель д/с №23),
Борисова И.В (воспитатель д/с №23),
Хамидуллина Л.В (воспитатель д/с №23),
Перфильева Е.Ю (воспитатель д/с №45),
Кривоногова Л.А. (воспитатель д/с №36)

Вспоминаем названия морских животных и угадываем ключевое слово. Разработка адаптирована под занятия татарского языка.

Презентация подойдет и для детей младшего школьного возраста. Пользуйтесь на здоровье в своей педагогической практике!